Με το
θερμόμετρο να παίρνει φωτιά και τις διακοπές να μην φαίνονται στον ορίζοντα,
αποφάσισα να γίνω τουρίστας στην ίδια μου την πόλη, τη Θεσσαλονίκη, εκτιμώντας
κάποια μνημεία που τα θεωρούμε δεδομένα και τα έχουμε και...γραμμένα μη σου πω!
Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (ΑΜΘ) λανθασμένα πίστευα,
πως έχει μέσα μόνο πέντε χρυσά στεφάνια που αφορούν όλα τον βασιλιά Φίλιππο (πατέρα
του Μ. Αλέξανδρου) και τίποτε άλλο.
Σιγά τα αυγά...έλεγα. Σαφώς και δεν είχα ιδέα καθώς είχα να το επισκεφτώ από το σχολείο...Πόσο λάθος εντύπωση και πόσο περιφρόνηση έδειχνα για ένα από τα ωραιότερα μουσεία της Θεσσαλονίκης. Τα μυαλά μου άλλαξαν πριν λίγους μήνες όταν έτυχε να παρακολουθήσω ένα ντοκιμαντέρ στο φετινό φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης φέτος τον χειμώνα όπου αφορούσε αποκλειστικά το συγκεκριμένο μουσείο και έδειχνε τα εκπληκτικά εκθέματα που βρίσκονται σε αυτό. Εντύπωση μου έκανε ο τεράστιος κρατήρας (αγγείο) του Δερβενίου. Μοιάζει ολόχρυσος, είναι τεράστιος και υποβλητικός και όμως είναι χάλκινος και απλά υπέροχος. Στο ντοκιμαντέρ του φεστιβάλ έμαθα πολλές πληροφορίες για το ΑΜΘ. Το προηγούμενο Σάββατο κατάφερα επιτέλους να το επισκεφτώ.
Σιγά τα αυγά...έλεγα. Σαφώς και δεν είχα ιδέα καθώς είχα να το επισκεφτώ από το σχολείο...Πόσο λάθος εντύπωση και πόσο περιφρόνηση έδειχνα για ένα από τα ωραιότερα μουσεία της Θεσσαλονίκης. Τα μυαλά μου άλλαξαν πριν λίγους μήνες όταν έτυχε να παρακολουθήσω ένα ντοκιμαντέρ στο φετινό φεστιβάλ ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης φέτος τον χειμώνα όπου αφορούσε αποκλειστικά το συγκεκριμένο μουσείο και έδειχνε τα εκπληκτικά εκθέματα που βρίσκονται σε αυτό. Εντύπωση μου έκανε ο τεράστιος κρατήρας (αγγείο) του Δερβενίου. Μοιάζει ολόχρυσος, είναι τεράστιος και υποβλητικός και όμως είναι χάλκινος και απλά υπέροχος. Στο ντοκιμαντέρ του φεστιβάλ έμαθα πολλές πληροφορίες για το ΑΜΘ. Το προηγούμενο Σάββατο κατάφερα επιτέλους να το επισκεφτώ.
Μπαίνοντας
στο μουσείο, το οποίο παρεμπιπτόντως είναι πεντακάθαρο, συνάντησα έναν πολύ
ευγενικό υπάλληλο ο οποίος μου έδωσε τις βασικές κατευθύνσεις για να επισκεφτώ
σωστά το μουσείο.
Η πρώτη
αίθουσα περιλάμβανε τον χρυσό των Μακεδόνων. Απίστευτα ολόχρυσα στεφάνια,
κοσμήματα, στολισμένες λάρνακες κ.α. στέκουν μπροστά μας και περιμένουν να τα
θαυμάσουμε. Στην ίδια ενότητα συναντάμε ευρήματα από τάφους της Μακεδονίας από
διάφορα υλικά. Χρυσό, χαλκό κ.α. αλλά εξίσου εντυπωσιακά. Οι αρχαίοι βλέπεις
θάβανε τους νεκρούς τους με σχεδόν όλη τους την πραμάτεια να τους συντροφεύει
στον άλλο κόσμο. Κάπου εκεί βρίσκεται και ο κρατήρας που σας περιγράφω παραπάνω.
Ένα μοναδικό κομμάτι, το οποίο αξίζει να το δούμε όλοι. Είναι όλος λαξευμένος
με απίστευτες εικόνες και μορφές. Το βασικό του μοτίβο απεικονίζει τον ιερό
γάμο του Διονύσου και της Αριάδνης: ο θεός παριστάνεται γυμνός καθισμένος σε
βράχο με το χέρι στο κεφάλι. Αριστερά του καθισμένη η Αριάδνη σε χειρονομία
«αποκάλυψης». Ακολουθεί οργιαστική διονυσιακή σκηνή 8 μορφών, Μαινάδων, Σιληνών
και Μύστη. Ακολουθεί μια ζώνη με ζώα: δύο Γρύπες κατασπαράζουν ελάφι μπροστά,
λέων και πάνθηρας διαμελίζουν μοσχάρι πίσω.
Αν θυμάμαι καλά ο κρατήρας κατέληξε να ήταν η
τεφροδόχος ενός αρχαίου επιφανούς πολίτη και φυσικά βρέθηκε στον τάφο του στο
Δερβένι.
Το τμήμα με τα ευρήματα των ταφών είναι
εντυπωσιακό. Επικρατεί σκοτάδι στις αίθουσες και φωτίζονται μόνο τα εκθέματα.
Ίσως το ωραιότερο τμήμα του μουσείου.
Ο επισκέπτης συνεχίζοντας την περιήγηση του
μπορεί να δει τη ζωή της Θεσσαλονίκης μέσα από τα εκθέματα και τον ξεχωριστό
ρόλο που διαδραμάτισε η Θεσσαλονίκη, κυρίως στα ρωμαϊκά χρόνια, στην ενότητα
"Θεσσαλονίκη, Μακεδονίας μητρόπολις". Η έκθεση, δίνει τη δυνατότητα να περιηγηθούμε
σε σημαντικά μνημεία και χώρους της Θεσσαλονίκης: τα νεκροταφεία της, το
Γαλεριανό συγκρότημα, την Αγορά, το χώρο της σημερινής πλατείας Διοικητηρίου
(για αιώνες κέντρο διοίκησης) κλπ, ανιχνεύοντας τις δημόσιες και ιδιωτικές
λειτουργίας της μακεδονικής μητρόπολης και την ιδιαίτερη φυσιογνωμία της. Πολλά
ερωτηματικά γεννιούνται στην πορεία. Που ήταν όλα αυτά θαμμένα (λύνεται η
απορία) και γιατί κάποιοι χώροι δεν υπάρχουν πια; (συνεχίζω να αναρωτιέμαι…)
Προχωρώντας προς τα μέσα περνάμε στην ενότητα
"Στη Μακεδονία από τον 7ο αιώνα π.Χ. ως την ύστερη αρχαιότητα", που αναδεικνύει
όψεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου των αρχαίων Μακεδόνων. Η έκθεση
διαρθρώνεται σε εσωτερικούς χώρους που αντιστοιχούν σε θεματικές υποενότητες:
οικονομία, πολιτική και κοινωνική οργάνωση, λατρεία, πόλεμος, θάνατος,
καθημερινή ζωή, εμπόριο, τέχνες.
Στο συγκεκριμένο μουσείο, αυτό που μου άρεσε
ιδιαίτερα είναι οι ενότητες. Χωρίζεται όλο το μουσείο σε ενότητες και τα ευρήματα
του είναι όμορφα ταξινομημένα σε κάθε ενότητα. Ξεκινάς με το χρυσό των
Μακεδόνων και καταλήγεις να βλέπεις την προϊστορική Μακεδονία και την γένεση
των πόλεων. Τους πρώτους οικισμούς της Β. Ελλάδος με λίγα λόγια.
Τελειώνοντας με τον επάνω όροφο του μουσείου,
κατεβαίνω στο ισόγειο και συναντώ κάποιον άλλο ευγενικό κύριο που τον ρωτώ αν
αυτό ήταν όλο και αν συνεχίζεται το μουσείο και αλλού. Φυσικά και συνεχιζόταν στον
κάτω όροφο με μια πτέρυγα που μας μετέφερε στη σχετικά σύγχρονη εποχή και
περιλάμβανε το πως ξεκίνησαν οι ανασκαφές στη Θεσσαλονίκη. Από ότι
πληροφορήθηκα αργότερα η έκθεση είναι περιοδική και λέγεται «Αρχαιολογία στα
μετόπισθεν. Στη Θεσσαλονίκη των ταραγμένων χρόνων, 1912-1922». Σε αυτήν
ανακαλύπτεις την ιστορία του τότε μέσα από γράμματα, αρχαία ευρήματα που
βρέθηκαν τότε, φωτογραφίες, μέχρι και στολές των στρατιωτών και νοσοκόμων της
εποχής. Αντικείμενα των ξένων στρατιωτών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου κ.α. Η
έκθεση θα παραμείνει στο μουσείο μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2013.
Ακόμη δίπλα από αυτήν την έκθεση συναντάμε μια
έκθεση για τη ζωή στην προϊστορική Μακεδονία. Μεταφερόμαστε «5.000, 15.000,
200.000 χρόνια πριν. Μια έκθεση για τη ζωή στην προϊστορική Μακεδονία». Η έκθεση
παρουσιάζει ευρήματα σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους ο προϊστορικός
άνθρωπος, από τα νεολιθικά χρόνια και μετά, αντιμετώπισε τις βιοτικές του
ανάγκες: τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, το κυνήγι, την κατασκευή των
εργαλείων του, την αποθήκευση των προϊόντων του, το μαγείρεμα, την υφαντική,
την κεραμική κτλ. Ανιχνεύονται επίσης οι ιδεολογικές του ανησυχίες και τα
ταφικά του έθιμα, οι ενδείξεις κοινωνικής διαφοροποίησης στα μυκηναϊκά χρόνια,
αλλά και το σύστημα ανταλλαγών που ανέπτυξαν οι προϊστορικές κοινωνίες της
Μακεδονίας με αυτές άλλων τόπων.
Αυτό
που δεν μου άρεσε σε αυτήν την ενότητα ήταν πως μέρος των οπτικοακουστικών μερών της έκθεσης του κάτω ορόφου
όπως ένας χάρτης που υποτίθεται πως σου έδινε να καταλάβεις κάτι με σύγχρονα
μέσα, δεν λειτουργούσε καθώς και στο κουτί που έπρεπε να υπάρχουν ειδικά flyers
για περισσότερες πληροφορίες δεν υπήρχε πάλι τίποτα.
INCANTADAS
(Οι Μαγεμένες) - εγκατάσταση σύγχρονων ιχνογραφημάτων
Σε όλο το μουσείο παρατήρησα ακόμη, υπέροχες
ζωγραφιές σε όλους τους άδειους τοίχους του. Όπως έμαθα βγαίνοντας από το
μουσείο (στην είσοδο του) πρόκειται για μια εγκατάσταση σύγχρονων
ιχνογραφημάτων μνημειακού χαρακτήρα βασισμένων στην απεικόνιση της πολιτιστικής
παράδοσης της Μακεδονίας των καλλιτεχνών και καθηγητών του Πανεπιστημίου
Γρανάδας Asunción Jódar και Ricardo
Marín Viadel. Las Incantadas (Οι Μαγεμένες), στη διάλεκτο των Ισπανόφωνων Εβραίων
της Θεσσαλονίκης, είναι τέσσερις λίθινοι πεσσοί της ύστερης αρχαιότητας
(3oς-5oς αιώνας) με ανάγλυφες μορφές φυσικού μεγέθους, που βρέθηκαν στην αρχαία
αγορά της Θεσσαλονίκης. Η εικόνα τους
και ο θρύλος τους αποτελούν ένα από τα σύμβολα της πόλης. Δυστυχώς οι
αυθεντικές 8 Μαγεμένες πωλήθηκαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και εκτίθενται
πλέον στο Λούβρο. Μέσα στο μουσείο υπάρχει μια γωνιά που περιγράφει την ιστορία
τους.
Η συγκεκριμένη εγκατάσταση αυτή στο
Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης συνίσταται σε περισσότερα από εξήντα
ιχνογραφήματα μνημειακού χαρακτήρα, ύψους ενάμιση μέτρου περίπου, που
παρουσιάζονται σε μορφή διαλόγου με τα έργα τέχνης του μουσείου και με τα
αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά του μοντέρνου κτιρίου.
Έξω από
το ΑΜΘ: «Αγρός, οικία, κήπος, τόπος»
Προσωπικά όταν ενθουσιάζομαι με ένα μουσείο,
θέλω να πάρω και κάτι για το σπίτι. Μην πανικοβάλλεστε, από το gift shop εννοώ…Στο ΑΜΘ αυτή
την χαρά δεν την είχα καθώς το μουσείο πρόλαβε και έκλεισε στα μισά της
επίσκεψης μου εκεί. Πρώτη φορά μου συμβαίνει αυτό. Να κλείνει το gift shop πριν το μουσείο.
Το είδα και αυτό...κρίμα.
Επίσης, εικόνα εγκατάλειψης παρουσιάζει και η
έκθεση που βρίσκεται στον εξωτερικό χώρο του μουσείου. Βρίσκεται πίσω από το
μουσείο (ρωτώντας πας στην πόλη) και αποτελείται από σαρκοφάγους, ευρήματα και βωμούς
από τα νεκροταφεία της πόλης, του 2ου και 4ου αιώνα μ.Χ.
Μέχρι εδώ καλά. Η εγκατάλειψη παρουσιάζεται
στο υπαίθριο ελληνορωμαϊκό σπίτι, όπου δεν αντιλέγω είναι υπέροχο, έχει ψηφιδωτά,
αλλά πρέπει από μόνος σου να καταλάβεις τι είναι και περί τίνος πρόκειται,
καθώς τις ταμπέλες που σε διαφωτίζουν σχετικά, τις έχει φάει ο ήλιος και κανείς
δεν έχει ενδιαφερθεί να τις αντικαταστήσει. Από τα...συμφραζόμενα κατάλαβα περί
τίνος πρόκειται. Εννοώ από το ίντερνετ στο κινητό μου και το φυλλάδιο του
μουσείου που μου έδωσε το παλικάρι κατά την είσοδο μου σε αυτό. Απογοητεύτηκα
λίγο είναι αλήθεια. Παρουσιάζει μια εικόνα
εγκατάλειψης. Εκεί κάτω από τον καυτό ήλιο της πόλης.
Γενικότερα ενθουσιάστηκα από το μουσείο, αν
εξαιρέσεις το gift shop, την έλλειψη ενημερωτικών φυλλαδίων από όλα τα ειδικά σταντάκια του
μουσείου και τέλος την εγκατάλειψη του εξωτερικού χώρου, όλα τα εκθέματα που
παρουσιάζονται (μέσα και έξω) είναι υπέροχα. Το εισιτήριο του ΑΜΘ είναι στα 6
ευρώ, γενική είσοδος και το ωράριο του μουσείου είναι:
Δευτέρα: 13:00 - 20:00
Τρίτη-Κυριακή: 8:00 - 20:00. Καλή διασκέδαση.
Πηγή: http://www.amth.gr
Για περισσότερες πληροφορίες:
Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης:
Μανόλη Ανδρόνικου 6
ΤΘ 506 19
540 13 Θεσσαλονίκη
Tηλ. κέντρο +30 2310 830538
f. +30 2310 861306
info.amth@culture.gr
www.amth.gr
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου