Κώστας Γαβράς: “Ονειρευτήκαμε κάποτε την Ευρώπη ενωμένη. Aλλά σήμερα πια δεν είναι έτσι”

Με την παρουσία του τίμησε τη Θεσσαλονίκη και το Κρατικό Θέατρο Βόρειου Ελλάδος  ο σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς σε ένα κάλεσμα για μια συζήτηση-workshop με το κοινό της πόλης.

Ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης μοιράστηκε τις εμπειρίες του από τον λαμπερό χώρο του κινηματογράφου αλλά δεν έμεινε εκεί καθώς δεν δίστασε να αναφερθεί και σε καταστάσεις και προβλήματα που απασχολούν την κοινή γνώμη σήμερα. Την Ευρώπη που παραπαίει, τον Αλέξη Τσιπρα, το προσφυγικό αλλά και τα έντονα θέματα πολιτικής που βλέπουμε στις ταινίες του.  

Ο κ. Γαβράς μίλησε και για την στήριξη που είχε δώσει στο πρόσωπο του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα τον καιρό του δημοψηφίσματος αναφέροντας χαρακτηριστικά πως “δεν κάνω ποτέ κριτική. Τον στήριξα τον Αλέξη Τσίπρα όταν όλοι ήταν εναντίον του. Τώρα τι θα κάνει από εδώ και πέρα είναι στο χέρι του κόσμου” είπε. Υπενθυμίζεται πως ο κ. Γαβράς στο δημοψήφισμα τάχθηκε υπέρ του ΟΧΙ. 
Επιπλέον είπε λίγα λόγια και για το ξεκίνημα του στον χώρο του θεάματος λέγοντας πως ξεκίνησε σαν βοηθός σκηνοθέτη. Σε ερώτηση του κοινού για το αν τον εμπιστεύονταν οι μεγάλοι τότε σε φήμη ηθοποιοί είπε: “Με γνώριζαν οι ηθοποιοί. Δεν ήταν κάτι μυστηριώδες. Ήταν απλά μια σχέση. Μια συνεργασία. Οι Αμερικανοί ηθοποιοί ήταν πιο ανοιχτοί στις προτάσεις”, αναφερόμενος στον Υβ Μοντάν και στην πρώτη του μεγάλη ταινία που πρωταγωνιστούσε ο διάσημος σταρ. 

Στην συζήτηση, σταθμό αποτέλεσε και η διάσημη ταινία Ζ, που αναφέρεται στην ιστορία του Γ. Λαμπράκη και στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. 
“Σαν Έλληνας ενάντια στην δικτατορία αποφάσισα να κάνω φιλμ το βιβλίο Ζ.” και πρόσθεσε μεταξύ άλλων πως όλοι οι ηθοποιοί που προτάθηκαν για την ταινία δέχτηκαν αμέσως να παίξουν σε αυτήν. “Αλλά είχαμε τεράστιες δυσκολίες για να γυρίσουμε”. Όπως το οικονομικό πρόβλημα που στο τέλος ξεπεράστηκε. 

Όσον αφορά τις ταινίες του γενικότερα, ανέφερε πως οι εξουσίες τον ενδιαφέρουν στα φιλμ που γυρίζει. 

“Κάθε ταινία έχει και ένα ερέθισμα. Δεν κάνω μόνο πολιτικές ταινίες. Δεν κάνω ένα επαγγελματικό πρόγραμμα γι ‘αυτές, αλλά ότι μου αρέσει, το γυρίσω ταινία. Ότι με ενδιαφέρει”. 

Επιπλέον αναφέρθηκε και στην κατάσταση που έχει περιέλθει η Ευρώπη σήμερα. 
“Η Ευρώπη σήμερα είναι ένα σούπερ μάρκετ”. Και δεν δίστασε να πει πως η γηραιά ήπειρος διοικείται από τεχνοκράτες αλλά και από την μεγάλη γερμανική τράπεζα. “Ονειρευτήκαμε κάποτε την Ευρώπη ενωμένη. Αλλά σήμερα πια δεν είναι έτσι”. 
“Το όνειρο μας ήταν κάποτε η Ευρώπη. Τώρα η Ευρώπη είναι της οικονομίας, της τράπεζας.
Τις αποφάσεις της Ευρώπης τις παίρνουν οι υπουργοί της οικονομίας. Της Γερμανίας και της Ολλανδίας. Αυτό είναι το πρόβλημα της Ευρώπης σήμερα. Αλλά η οικονομία είναι απαραίτητη όπως είναι και ο πολιτισμός. Όχι βέβαια όπως είναι σήμερα”. Και διερωτήθηκε γιατί οι νέοι άνθρωποι να θέλουν να είναι Ευρωπαίοι σήμερα καταλήγοντας πως υπάρχει πρόβλημα δημοκρατίας στην Ευρώπη. 

Σε ερώτηση του κοινού για την σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην χώρα με το προσφυγικό θέμα και το αν θα έκανε μια ταινία επάνω σε αυτό, ο κ. πολυβραβευμένος σκηνοθέτης είπε πως γύρισε στο παρελθόν ένα φιλμ για τους πρόσφυγες το “Ο παράδεισος στη δύση” προσθέτοντας πως η κατάσταση που βιώνουμε σήμερα δεν έχει καμία σχέση με την ταινία τότε καθώς σήμερα “το πρόβλημα παραμένει”
 “Σήμερα η δύση δεν είναι παράδεισος και δεν μπορεί να τους δεχτεί όλους”. 
“Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι εχθροί. Να τους φερθούμε με ανθρωπιά. Και εμείς οι Έλληνες φεύγαμε. Και εγώ θα έφευγα για την Αυστραλία τότε, παραλίγο” είπε προσθέτοντας πως εμείς τα έχουμε όλα σήμερα. Ξυπνώντας το πρωί, το σπίτι μας, την άνεση μας ενώ αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν τίποτα. “Μια τρομακτική ζωή έχουν τώρα” είπε χαρακτηριστικά και προέτρεψε να τους βοηθούμε οι Έλληνες, όπως μπορούμε. “Να μην υπάρχει ρατσισμός”. Επιπλέον δήλωσε πως η Ευρώπη πρέπει να αντιμετωπίσει το θέμα των προσφύγων κάνοντας ενέργειες που θα οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος.

Όσον αφορά για την μετανάστευση των νέων στο εξωτερικό ο κ. Γαβράς είπε:
“Κατά τη γνώμη μου οι νέοι δεν πρέπει να φύγουν από την Ελλάδα” και πρόσθεσε “το ταλέντο μας το βγάλαμε στο εξωτερικό, δεν το δώσαμε στην Ελλάδα. Όσοι φύγαμε έξω. Αλλά πως να πω σε έναν νέο μην φεύγεις με τις συνθήκες που υπάρχουν εδώ;”
Ακόμη μιλώντας για την Αμερική και την δουλειά του εκεί αναφέρθηκε και στην υποψηφιότητα Ντόναλντ Τραμπ λέγοντας χαρακτηριστικά πως με τον Τραμπ πρόεδρο δεν θα υπάρχει ούτε παιδαγωγία ούτε σκέψη στις ΗΠΑ. 

Μιλώντας για τις ταινίες του είπε πως πλην μιας, την οποία γύρισε έπειτα από προτροπή, τις υπόλοιπες 22 τις αγαπά όλες. 
“Η ηλικία μου είναι 23 ταινίες και όχι 83 χρόνων. Έτσι ορίζουμε οι σκηνοθέτες την ηλικία μας!” πρόσθεσε προκαλώντας γέλιο στην αίθουσα!

Ο αγαπημένος σκηνοθέτης μίλησε μεταξύ άλλων και για τις κινηματογραφικές διαφορές που υπάρχουν στην Αμερική και στην Ευρώπη, τους μεγάλους ηθοποιούς που συνεργάστηκε στο παρελθόν αλλά και για τα μελλοντικά του σχέδια. Όσοι παρακολούθησαν το workshop πήραν λίγη από την λάμψη του μεγάλου αυτού δημιουργού και έφυγαν με ένα χαμόγελο στα χείλη.  

Να σημειωθεί πως πέρα από το κοινό που γέμισε ασφυκτικά την αίθουσα του θεάτρου της Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών, τον κ. Γαβρά παρουσίασε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του ΚΘΒΕ Γιάννης Αναστασάκης.




Σχόλια