Jane Goodall: ή αλλιώς πως να πάρετε ελπίδα από έναν ζωντανό θρύλο



Jane Goodall in Tanzania. Copyright the Jane Goodall Institute by Hugo Van Lawick.

Στον απόηχο της επίσκεψης της Jane Goodall στην Ελλάδα θα σας διηγηθώ μια προσωπική ιστορία. Και λόγω της ημέρας θα την πασπαλίσω και με λίγη ζάχαρη για να την κάνω γλυκιά και ελπιδοφόρα. 


Πριν από κάποια χρόνια εκεί γύρω στα 25 μου χρόνια και έχοντας διανύσει πολλά μίλια δουλειάς στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις αποφάσισα να κάνω μια μεγάλη στροφή στη μέχρι τότε επαγγελματική μου πορεία και να ακολουθήσω το αθώο μου παιδικό όνειρο. Να γίνω δημοσιογράφος.  

Κάτι που το ήθελα και το είχα μελετήσει φυσικά πριν πάρω την οριστική μου απόφαση. Με τη σκέψη τότε πως ήμουν αρκετά μεγάλη για να φοιτήσω στην αντίστοιχη πανεπιστημιακή σχολή αποφάσισα να σπουδάσω σε ένα ιδιωτικό ΙΕΚ. Λάθος μου βέβαια γιατί πάντα είχα το όνειρο να φοιτήσω στα πανεπιστημιακά έδρανα και στα 25 όπως αργότερα διαπίστωσα ξεκινάει η ζωή, δεν τελειώνει. 
Εκεί δυστυχώς δέχτηκα ένα απίστευτο bullying από μαθητές και καθηγητές στο γεγονός πως όπως χαρακτηριστικά έλεγαν ήμουν αμόρφωτη και ανάξια να μάθω το οτιδήποτε γιατί δεν ήμουν απόφοιτος πανεπιστημίου. 
 Εκεί έμαθα πως είναι να σε αποξενώνουν από μια κοινωνική ομάδα σαν ελαττωματικό λόγω ενός «μειονεκτήματος» που θεωρούσαν πως είχες.  Δεν ήμουν απόφοιτος πανεπιστημίου και αυτό ήταν το κρίμα μου. 

 Τότε δεν μπορούσα να καταλάβω την αποξένωση αυτή καθώς ζούσα στην κυριολεξία μέσα στα βιβλία. Όλων των ειδών. Διάβαζα τα πάντα. Δεν μπορούσα να φανταστώ μια μέρα χωρίς να έχω διαβάσει κάτι. Δυστυχώς όπως "πληροφορήθηκα" διάβαζα τα λάθος βιβλία. Έπρεπε να διαβάσω τα πανεπιστημιακά γιατί αλλιώς ήμουν αμόρφωτη. Αν διάβαζα λοιπόν για 4 χρόνια τα βιβλία μιας α, β, γ σχολής ενός πανεπιστημίου και μετά τίποτα άλλο στη ζωή μου (πριν το πανεπιστήμιο και μετά από αυτό), όλα θα ήταν ΟΚ. Θα ήμουν κοινωνικά αποδεκτή ως μορφωμένη. Μέσα στην όλη μπερδεμένη αυτή κατάσταση και απόρριψη, ένα απόγευμα διάβασα ένα άρθρο στο National Geographic για μια θαρραλέα 25χρονη. 

 Στο Ολύμπιον, περιμένοντας να αρχίσει η διάλεξη της dr Goodall.



Ένα ξανθό κορίτσι που στα 25 του χρόνια αποφάσισε να τα παρατήσει όλα στην πατρίδα της την Αγγλία και να φύγει για την Αφρική για να μελετήσει χιμπατζήδες. Χωρίς πανεπιστημιακή μόρφωση, χωρίς χρήματα, χωρίς τίποτα. Με μοναδικό της εφόδιο την αστείρευτη αγάπη της για τα ζώα. Βρισκόμαστε στη δεκαετία του 1960 και το ξανθό όμορφο κορίτσι είναι η Jane Goodall. Η πρωτευοντολόγος, ηθολόγος και Πρέσβειρα Ειρήνης των Ηνωμένων Εθνών σήμερα dr Goodall ξεκίνησε με τα βασικά εφόδια στην τσέπη της και διέπρεψε σ’ έναν δύσκολο και ανδροκρατούμενο χώρο τολμώντας το αδύνατο για την εποχή της. 

Διαβάζοντας την απίστευτα ατρόμητη ιστορία της, αποφάσισα πως εφόσον το έκανε η Jane, θα το κάνω και εγώ. Να πραγματοποιήσω το όνειρο μου. Γιατί όπως διαπίστωσα στην πορεία, ποτέ δεν είναι αργά για να κάνεις πραγματικότητα ότι θέλεις πραγματικά. Και ξεκίνησα πανεπιστημιακές σπουδές στα 25 μου χρόνια χωρίς ντροπή “επειδή είμαι μεγάλη” και τις συνεχίζω με επιτυχία μέχρι και σήμερα. Χάρη στην μοναδική αυτή γυναίκα. Μου έδωσε ελπίδα και αποφασιστικότητα να πετάξω το κόμπλεξ της ηλικίας αλλά και του bullying και να χαράξω ένα νέο δρόμο. Και έτσι και έγινε. Ακόμη φοιτώ στο πανεπιστήμιο και σκοπεύω να συνεχίσω μέχρι το διδακτορικό και ακόμη παραπέρα γιατί όταν η πόρτα της σχολής άνοιξε, ανακάλυψα ένα μεγάλο πεδίο γνώσεων που μου ήταν κλειστό μέχρι τότε. Και προσωπικά δεν σκοπεύω να την κλείσω στο άμεσο μέλλον.

Η Δρ Τζειν Γκούντολ μαζί με την γενική διευθύντρια του Jane Goodall’s roots and shoots Greece, Άννα Κατωγυρίτη στις εγκαταστάσεις του Pinewood American International School στη Θέρμη.



Η Jane Goodall 

Θα σας διηγηθώ σύντομα την συνάντηση μου με την dr Jane Goodall. Όταν την είδα για πρώτη φορά πριν λίγες εβδομάδες όταν ήρθε στη Θεσσαλονίκη η συγκίνηση μου ήταν μεγάλη. Και όπως το συνηθίζω, όταν βρέθηκα face to face μαζί της για να μου υπογράψει το βιβλίο μου, δεν της είπα τίποτα. Ήμουν τόσο συνεπαρμένη από τη συνάντηση που απλά την κοιτούσα, μην μπορώντας να αρθρώσω λέξη. Αλλά και πάλι τι να πεις σε έναν τέτοιο θρύλο; Σας ευχαριστώ πολύ, συγχαρητήρια; Τα έχει ακούσει τόσες πολλές φορές! Φυσικά το πρωί της ίδιας ημέρας την ρώτησα τις ερωτήσεις μου στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε για το καλωσόρισμα στην Ελλάδα αλλά η συγκλονιστική της παρουσία το απόγευμα και η face to face συνάντηση στη διάλεξη με άφησε άφωνη!


Η Δρ Τζειν Γκούντολ μαζί με την γενική διευθύντρια του Jane Goodall’s roots and shoots Greece, Άννα Κατωγυρίτη στις εγκαταστάσεις του Pinewood American International School στη Θέρμη.




Η ιστορία της με λίγες λέξεις ξεκίνησε κάπως έτσι. 

Λόγω έλλειψης χρημάτων η Jane δεν παίρνει πανεπιστημιακή μόρφωση και σπουδάζει σε μια σχολή για γραμματείς στην Αγγλία. Θέλοντας να πραγματοποιήσει το όνειρο της να κατέβει στην Αφρική δουλεύει σαν σερβιτόρα για να μαζέψει τα χρήματα για το ταξίδι. Τα καταφέρνει και φτάνοντας στο Ναϊρόμπι ζητά να συναντηθεί με τον παλαιοντολόγο Louis S.B. Leakey όπου το ενδιαφέρον του για την μελέτη των χιμπατζήδων από τους ανθρώπους ήταν ευρέως γνωστό. Η τύχη ήταν με το μέρος της Jane καθώς γνωρίζοντας τον dr Leakey, της προσφέρει σχεδόν αμέσως την δουλειά της γραμματέως, καθώς μόλις τον είχε αφήσει έκτακτα μια υπάλληλος του! Ο dr Leakey φυσικά είχε διακρίνει τις δυνατότητες της Jane και κατάλαβε από νωρίς ότι θα εξελισσόταν σε μια λαμπρή επιστήμονα. Και έτσι την κράτησε και της έδωσε την ευκαιρία να μελετήσει τους χιμπατζήδες από κοντά, βρίσκοντας της χρηματοδότηση για 6 μήνες στο Εθνικό Πάρκο του Γκόμπε, κοντά στην λίμνη Ταγκανίκα, στην Τανζανία. 
Η Jane έστησε τον καταυλισμό της στο Γκόμπε μαζί με τη μητέρα της καθώς το 1960 οι αρχές της Τανζανίας το θεωρούσαν αδύνατο για μια γυναίκα μόνη να τριγυρνά ελεύθερη στο δάσος και έτσι η μητέρα της έπαιξε τον ρόλο του προστάτη! 

Jane Goodall in Gombe. Copyright  the Jane Goodall Institute by Hugo Van Lawick.


Ο καιρός περνούσε και η Jane προσπαθούσε να ανακαλύψει κάτι συγκλονιστικό σχετικά με τους χιμπατζήδες, ώστε να της δοθεί η ευκαιρία για μια νέα χορηγία. Ένα μήνα πριν λήξει το εξάμηνο της χορηγίας, η Jane παρατήρησε κάτι συγκλονιστικό.  
Ο χιμπατζής David Greybeard (είχε δώσει ονόματα στους χιμπατζήδες που συναντούσε για να τους ξεχωρίζει και όχι αριθμούς όπως έπραττε η επιστημονική κοινότητα τότε για τα αντικείμενα που μελετούσε), άρχισε να ροκανίζει τον σκελετό ενός νεκρού ζώου. Μέχρι τότε ήταν ευρέως γνωστό πως οι χιμπατζήδες δεν τρώγανε κρέας. Ο David ήταν και αυτός που της άνοιξε την πόρτα στον κόσμο των χιμπατζήδων. Έπειτα από το πρώτο περιστατικό ο David της έδωσε και μια δεύτερη ευκαιρία καθώς τον είδε να σκαλίζει με ένα κομμάτι ξύλο το έδαφος για να ξετρυπώσει έντομα για να φάει. Ήταν η πρώτη απόδειξη πως οι χιμπατζήδες κατασκεύαζαν και χρησιμοποιούσαν εργαλεία για να τραφούν όπως τους ανθρώπους!
Και αυτό το ανακάλυψε πρώτη η Jane!  Από αυτό το σημείο και έπειτα η πορεία της Jane Goodall είναι λίγο πολύ γνωστή. Η χρηματοδότηση της συνεχίστηκε δίνοντας της την δυνατότητα για ακόμη πιο πολλές συγκλονιστικές ανακαλύψεις, τα εκπληκτικά της ευρήματα διαδόθηκαν σε όλο τον κόσμο, φοίτησε στο Κέμπριτζ, έγραψε βιβλία για τα ζώα και το περιβάλλον, και μέχρι και σήμερα δεν σταματά να αγωνίζεται για το μέλλον της ανθρωπότητας όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος.  Η Dr Goodall ταξιδεύει σήμερα 300 ημέρες τον χρόνο σε ολόκληρο τον πλανήτη δίνοντας διαλέξεις και προωθώντας την προστασία των χιμπατζήδων και του περιβάλλοντος αφιερώνοντας ουσιαστικά ολόκληρο τον χρόνο της. 

Να σημειωθεί πως το 1977, η Dr Goodall ίδρυσε το Ινστιτούτο  Jane Goodall, που υποστηρίζει την έρευνα στο Γκόμπε. Το Ινστιτούτο έχει πλέον γραφεία σε ολόκληρο τον κόσμο, και έχει κερδίσει ευρεία αναγνώριση χάρη στα προγράμματα διατήρησης και ανάπτυξης που εκτελεί στην Αφρική με επίκεντρο τις τοπικές κοινότητες. Σήμερα ηγείται, σε παγκόσμιο επίπεδο, του κινήματος για την προστασία των χιμπαντζήδων και του περιβάλλοντός τους. 


Το 1991 το Ινστιτούτο ξεκίνησε ένα πρόγραμμα υποστήριξης της νέας γενιάς, με τίτλο Roots & Shoots (Ρίζες και Βλαστάρια). Αφορμή για τη δημιουργία του κινήματος υπήρξε η συνάντηση της Goodall, στο σπίτι της στο Νταρ Εσ Σαλάμ της Τανζανίας, με 16 ντόπιους εφήβους, που συζήτησαν μαζί της μια σειρά από προβλήματα που γνώριζαν από πρώτο χέρι και τα οποία τους προκαλούσαν βαθύ προβληματισμό. Ο οργανισμός περιλαμβάνει πλέον πάνω από 10.000 ομάδες νέων σε πάνω από 100 χώρες και δραστηριοποιείται και στη χώρα μας. 

Για περισσότερες πληροφορίες για το Roots ans Shoots στην Ελλάδα εδώ.

Σχόλια